De Koninklijke Marechaussee gaat met ingang van 9 december extra grenscontroles uitvoeren om mensensmokkel en illegale migratie tegen te gaan. Het kabinet heeft bepaald dat het vrije verkeer van mensen en goederen binnen Europa voorlopig voor een half jaar wordt ingeperkt.
Hoe intensief er gecontroleerd gaat worden is niet duidelijk. De marechaussee krijgt in ieder geval geen extra mensen om de controles uit te voeren, laat minister Faber (Asiel) weten. Of er dan minder marechaussees beschikbaar zijn op Schiphol? Het is volgens Faber een kwestie van prioriteiten stellen: “Dat kun je per dag of week bekijken.”
Lidstaten van de EU mogen alleen weer grenscontroles invoeren als er sprake is van onvoorziene omstandigheden of in urgente gevallen. Het kabinet stelt dat er sprake is van een hoge instroom van asielzoekers en noemt de grenscontroles daarom gerechtvaardigd.
Duitsland doet het al
Op dit moment voert de marechaussee alleen steekproefsgewijs controles uit rond grensovergangen. Verschillende EU-lidstaten willen net als Nederland het grenstoezicht intensiveren. Duitsland heeft dat al gedaan om terrorisme en illegale immigratie tegen te gaan.
Ook Frankrijk doet het. Het gaat daarbij steeds om een tijdelijke maatregel van zes maanden, die eventueel verlengd kan tot maximaal twee jaar.
De grenscontroles werden al aangekondigd in het hoofdlijnenakkoord en maken ook onderdeel uit van de asieldeal die de coalitiepartijen vorige maand sloten. Verschillende deskundigen, en ook veel oppositiepartijen, betwijfelen of de uitzondering op de Europese regels voor deze situatie bedoeld is.
Economisch verkeer niet hinderen
Minister Faber heeft direct na het besluit van de ministerraad Brussel en de andere lidstaten geïnformeerd. Dat moet volgens EU-richtlijnen vier weken van tevoren, en dus kunnen de grenscontroles pas op 9 december beginnen.
De controles zullen zo plaatsvinden, dat ze het economisch verkeer en het forensenverkeer in de grensregio’s zo min mogelijk hinderen. Op Schiphol en andere luchthavens wordt alleen gecontroleerd op risicovluchten.
De Koninklijke Marechaussee zegt nog niet inhoudelijk op het besluit te kunnen reageren, omdat de plannen nog worden bestudeerd.